Ik trok als begeleider van een backpackreis met Bootz (Ander Reizen) naar Les Alpes de Haute Provence, meer bepaald de vallei van de Chambeyron, op de Frans-Italiaanse grens . Acht dagen met tent en rugzak door de ongerepte natuur. Duurzaamheid en ecologisch bewuste keuzes als rode draad. In fysieke gezondheid, in voeding, in gebruikte materialen en in transport.  

Woke met aarde

Afvinken. Sinds de komst van social media is de wereld beland in een soort onmogelijke jacht naar de beste plekjes, de mooiste routes, de meest verborgen parels, bestemmingen die het tot de befaamde bucket lists  schoppen. De regelrechte gruwel als je’t mij vraagt. Wat gisteren nog een onbekend rustig idyllisch stukje groen was, verschijnt vandaag tot vervelens toe in je feed met “Het best bewaarde geheim van het Hageland” of “de 5 mooiste wandelroutes van Europa.” Geadverteerd uiteraard, of wat dacht je? Waag het niet om erop te klikken, of je krijgt diezelfde advertentie én gelijkaardige advertenties tien maal meer te zien. Een tergend fenomeen dat we aan de Zückerbergs van deze wereld te danken hebben. Het hoger doel van dit fenomeen is ongetwijfeld mensen de ultieme social media kick te laten beleven, zijnde het kenbaar maken op social media van het afvinken van dat bewuste bucket list item. “Zie mij hier.” En ook: “Nu kan ik tevreden sterven.” Keerzijde van de medaille is dat die mooie rustige plekken gedegradeerd worden tot een soort Instagram bedevaartsoord. Alles en iedereen gebruikt en misbruikt de planeet voor clicks. Waarom gebruikt een site (bijvoorbeeld een toeristische site) een titel als die met de 5 mooiste plekjes? Voor de clicks toch? "Heb je dat wel gevraagd aan die natuur", denk ik dan, "heb je wel consent?" De natuur wordt hier misbruikt voor eigen clicks. Me dunkt dat we hier toch even #wokemetdeaarde mogen poneren. Nu ja, nu de planeet toch naar de verdoemenis aan’t gaan is, kunnen we ons maar beter nog snel reppen naar die mooie plekjes en die restanten van gletsjers.

Paradijselijke plekken

Wie al eens goed geobserveerd heeft -dat kan op social media, dat kan in de echte omgang met mensen en dat kan een eigen beleving zijn- weet dat het echte genieten van de natuur in de verste verte niets te maken heeft met die ene locatie. Het kan even goed in het bos of veld in uw buurt of in uw eigen achtertuin. Of zoals in de soundtrack van The Beach, met Leonardo Di Caprio: “Paradise, it’s not a place you can look for. It’s how you feel for a moment in your life." (Orbital Beached).

Gewichtig doen over voeding

Zo gezegd zo gedaan, wij met onze rugzak en wandelschoenen op zoek naar een stukje moment in our life dat aanvoelt als het paradijs. Bestemming, het massief van de Chambeyron, een ongerept stukje Alpen op de Frans-Italiaanse grens. De komende dagen zullen we heen en weer over die grens wippen alsof het het net van een pingpongtafel is. De deelnemers hadden zich stuk voor stuk tot deze trekking laten verleiden omwille van het pittige, zelfvoorzienende karakter in onherbergzaam afgelegen gebied. Voor de deelnemers lag de uitdaging erin dat het eten voor 8 dagen van bij de start moest meegezeuld worden. Ik, begeleider van de bende, droeg naast de rugzak ook de verantwoordelijkheid om te bepalen wat er in die rugzak zou gaan. Ik moest de inkopen doen. Teveel gewicht zou me wellicht niet in dank afgenomen worden, maar te weinig eten nog minder. Om het eten zo gezond mogelijk te maken, wilde ik veel vers meenemen, maar hoe lang is dat houdbaar als het warm weer wordt? De reisorganisatie (Bootz) gaat prat op ecologisch bewust reizen. Mijn persoonlijke overtuiging als ecologisch bewuste sportcoach is dat duurzaam reizen ook zo veel mogelijk natuurlijke en zo weinig mogelijk bewerkte voeding omvat. De slechte suikers – je weet wel, de suikerwafels, pot choco, confituur - eruit, verse groenten en fruit, gedroogd fruit erin. Noten, zaden en pitten zou in bijna elke maaltijd zitten. Het gevolg was wel dat ik een kleine 2 kilo per persoon boven het richtgewicht uitkwam. Toen we bij het vertrek al het eten uitstalden om het te verdelen over de rugzakken - "Moet? Dat? Er? Allemaal in?" - deed ik nog snel een prevelgebedje in de hoop dat ze me dankbaar zouden zijn voor de verse keuken en me niet zouden afrekenen op dat extra gewicht.

Bij het achterlaten van de camionnette werd er volledig in lijn met de verwachting aardig wat gedold over het gewicht van de rugzakken. De gebruikelijke lachbuien “ik krijg dat niet opgeheven” waren op de afspraak. Het grote voordeel van dat zelfvoorzienende concept is dat je rugzak elke dag weer wat lichter wordt. Alles wat we opeten, moeten we niet meer dragen. Op dag 4 zullen we in het enige stukje bewoonde wereld van de trip passeren en kunnen we eventjes baden in luxe: een pension met restaurantje, bed, douche en afval dumpen.

't Hof van 't Leve

Aangekomen op de eerste kampeerplaats hadden we zicht op de prachtige vallei die het decor voor de volgende dagen vormde. Een prachtige groene vallei, geflankeerd door toppen aan weerszijden, toppen getooid met tot de verbeelding sprekende namen als Tête Dure, Col de Portiolette en Cab de Orenaye. De komende dagen zullen we achter die toppen verdwijnen, op zoek naar een mooi bergmeertje om de tent bij op te slaan en via een volgende bergpas weer zicht te krijgen op deze prachtige vallei. We snoepten van een aperitiefhapje en kookten couscous bomvol verse groenten. Met de bananen, granola, chocolade en verse eieren maakten we een heerlijk soort gebak als dessert. “Dat is precies ’t Hof Van Cleve”, zegt er iemand. “Dat is eerder ’t Hof van ’t Leve”, pareert iemand anders.

Na een dag wandelen door deze mooie vallei kwamen we dan eindelijk aan het eerste bergmeer van de tocht. Een fantastisch mooie blauwe parel, langgerekt tegen een frisgroene flank. Het was een adembenemend mooi zicht, zo eentje waar iedereen om beurt een foto van wil nemen om de schoonheid ervan vast te leggen, goed en wel wetende dat de foto nooit de magie uitstraalt die je op dat moment ervaart. Het strafste was dat het logboek aangaf dat we over amper een kilometer een zo mogelijk nog mooier meer zouden tegenkomen, wat tevens de bivakplaats zou worden. Datzelfde logboek zei ons ook dat het aan dat tweede meer rustiger zou zijn. Dat het mooier was, was niet gelogen. Of het ook rustiger was?  Dat leek ook werkelijkheid te worden, tot we tijdens het avondeten plots een groep van zo’n 50 uitgelaten jongeren aan de horizon zagen afdalen naar het meer, allemaal uitgerust met werptentjes. Gelukkig ging de bende wat verderop hun dorp opslaan en zorgde een plooi in het landschap er op wonderbaarlijke wijze voor dat hun feestgeluid aan onze kampeerplek nauwelijks hoorbaar was. De avond viel, maar we waren nog fris, het was tenslotte nog maar dag twee. We sjouwden onze slaapzakken naar buiten en legden ons samen buiten, we staarden naar de duizenden sterren boven ons hoofd en mijmerden weg bij rustige babbels over de dingen des levens. 

Blown away. Omvergeblazen door zoveel pracht. En door de wind.

Waar de tweede dag een spreekwoordelijke walk in the park was, beloofde dag 3 pittig te worden, een belofte die waarheid werd. De eerste helling van de dag was lang, stenig, soms rotsig, en op het einde steil. Iets met venijn en en staart. Een familie berggeiten had een vermakelijk theaterstukje voorbereid voor de koplopers, zodat het wachten op die eerste col opgesmukt werd. Of de scenarioschrijvers van Thuis er voor iets tussen zaten was niet geheel duidelijk, maar onder de mannetjes werden kopstoten uitgedeeld alsof we richting de seizoensfinale gingen.

De tweede klim van de dag had een klassieker in petto. Van onderaan zag het er veel minder zwaar dan die eerste klim uit. In een wip zouden we dat varkentje wassen. Maar dat was natuurlijk, of wat had je gedacht, buiten die verraderlijke tweede knik gerekend. Heerlijk toch, hoe je voelt dat iedereen uitkijkt naar die top, stap per stap aftelt, bij de laatste haarspeldbochten verdappert … om dan plots te zien dat de klim nog veel verder stijgt en dat we nog niet eens halfweg zijn. Op ieders gezicht zie je diezelfde opeenvolging van emoties en grimassen: Eerst vijf seconde van ongeloof (zie ik dat nu goed?),  dan vijf seconden van ontgoocheling (moed in de stapschoenen), vervolgens een zucht, een korte pauze (efkes herpakken, een slokje, een reepje, een pitstop) om dan met een vastberaden zij het iets minder voortvarend dan aan de voet terug aan te zetten.

In de vallei aan de overkant waait de wind strak en vanuit alle richtingen. Helemaal terug beneden is het zoeken naar een punt in het terrein waar we een beetje beschut voor de wind even kunnen rusten. Gevonden! Een plekje tussen wat kleine groene bultjes, ideaal voor een kleine snack en pauze. Het is stiller dan bij vorige pauzes. Ogen vallen spontaan dicht en een nieuwsgierige marmot komt even piepen. De stilte en de gesloten ogen zeggen veel over de tol van de twee zware klimmen. Of de powernap voldoende was om weer en vooral wind te trotseren, konden we al snel aan den lijve ondervinden. We moeten nog een pas over richting de volgende kampeerplaats. De wind staat zo strak dat we moeite hebben om het pad te houden. De windstoten waren zo hevig dat we moeite hadden met het pad te houden. Heerlijk toch, hoe bijna elke mens bij zo’n immense wind in zo’n soort high beland. Dat zalige gevoel van even in de wind te gaan hangen boven op de col. Kaakspieren die je niet meer onder controle krijgt, zo hard waait het. Je wangen leiden eventjes een eigen leven en flapperen wat af. Probeer maar eens een normaal gezicht te trekken voor de foto als het zo waait. Lang leve de elementen! Het is daar dat we voelen dat we niet meer zijn dan een klein onderdeel van de natuur en dat we als kleine garnaal onderhevig zijn aan de grillen aan de elementen.

Terwijl de deelnemers de tenten opslagen aan de rand van en meer, loop ik even de berg op voor één van de heerlijkste dingen die er bestaan, een dringende boodschap droppen met zicht op de prachtige bergen. #poohwithaview. Onbetaalbaar ontlasten. Hemels!

La vache qui rit. 

Op dag vier worden we op een heel andere manier met de wetten van de natuur geconfronteerd. We zijn afgedaald tot een hoogte waar ook koeien zitten. Onze picknickplaats is een drinkplaats voor koeien, waar we ook wat water kunnen nemen en de kleren even kunnen spoelen. Terwijl we rustig onze rugzakken uitdoen en onze spullen uitpakken voor het eten, komen de koeien één voor één naar de drinkplaats. Etenstijd! De kudde heeft exact dit uur uitgekozen om te komen drinken en ze eisen het recht op om voor ons aan tafel te gaan. Vijftig? Tachtig? Alleszins véél koeien. Wij erkennen onze meerdere, schuiven iets hoger de helling op en laten de koeien één voor één rustig drinken. We mogen in de stad dan wel denken dat de wereld van ons is, maar de natuur wijst er ons hier heel subtiel op dat de wereld niet alleen van ons is.

Halfweg de tocht daalden we terug tot 1500 meter, naar een uiterst gezellig authentiek pension in het kleine bergdorpje Saretto. Daar laafden we ons aan alle geneugten des levens. Een douche, een bed, voetjes onder tafel voor lekkere pizza’s, een terrasje met strandstoelen om in te verpozen en een stopcontact om de apparaatjes weer op te laden. De zon stond zoals ze rond aperitiefuur hoort te staan, recht in jeglas rosé en lichtjes prikkend in de ogen, met zo’n warme gloed op je huid zonder te heet te zijn. Over het terras zoemt de perfecte soundtrack met Neil Young, Black Pumas, Sault en Arlo Sparks. Het leven was er traag, ontspannen, relaxed. De bediening was traag, en achter de toog hing en ietwat hilarisch prentje met “Employee of the month” en een foto die niets leek gemeen te hebben met personeel van een gezellig, authentiek bergdorpje. Een tafel verderop was een trio uitzinnig enthousiast. Hun bestelling trail schoenen was net aangekomen met een grote Zalandodoos. 

Schilderachtig kamperen doe je zo

Na een verkwikkende nachtrust trokken we de volgende dag weer verder. We lieten de beschaving achter ons, voor opnieuw enkele dagen door onherbergzaam gebied te trekken. Dag 5 had een bivakplaats in petto die niets minder was dan een schilderachtig decor waar we allemaal stil van werden. Wanneer ’s avonds de zon al achter de bergen verdween, schoven we met onze koffie en thee naar de overkant van het meer, waar de zon nog een tijdje stond. Gezeten op een rots, genoten we ruim een half uur lang, quasi stilzwijgend, overmand door deze prachtige zonsondergang. Paradise is not a place you can look for, it’s a moment in your life. Wel, dit moment op deze plek zal er niet ver af zijn. 

Voor het vertrek had ik aan de deelnemers gevraagd om hun 5 favoriete liedjes door te sturen, waaronder hun favoriet traag nummer. Bij die zonsondergang hebben we die trage nummers opgezet. Het moment waarop het laatste nummer stopte en enkel de stilte nog over bleef, de zon nog net niet achter de horizon en iedereen muisstil, dàt was magisch.

Alsof het niet op kan, kwamen we in de resterende dagen nog meer van die wondermooie blauwe meren tegen, net als cols en vergezichten. Omdat we voor lagen op schema, konden we een extra lus doen. Dat is altijd wel leuk, want ongepland betekent ongekend, onzekerheid. Het pad dat op de kaart stond was er niet. Met de nodige navigatievaardigheden kon je wel via een aaneenschakeling zien van een kam, een top, en een meertje en zo inschatten hoe het pad zou moeten lopen. Het gebied lag vol grote en kleine stenen, allemaal meegesleept door lawines of gletsjers. We hobbelden en kropen over het rotsveld. Het meertje onderaan de flank had een ander blauw dan de andere meertjes. Het was het blauw van smeltijs. De wand ernaast leek van op afstand een gewone flank bezaaid met stenen, maar het was een gletsjer. De kaart bevestigde dat. Wanneer we korter bij gingen, zagen we de kristallen van het ijs. Over de hele breedte van de wand sijpelde water naar beneden. Met de opwarming van de aarde kondnen we niet anders dan denken dat het hier niet zo warm hoort te zijn. De twee geologen in de groep waren hard met hun stelling: “De aarde herstelt zich wel, de soorten die erop leven misschien niet.” Eventjes is dat paradijs ver weg. Heel ver weg. We laten de gletsjer en de bijhorende gedachten voor wat ze zijn en trekken verder.

Foto Sven Vergeylen

Op de laatste echte wandeldag – de dag afdalen tel ik niet mee – worden we nog een laatste keer verwend met prachtige meertjes en verrassende vergezichten. De mooiste top en bijhorend fenomenaal zicht 360° rondom werd netjes bewaard tot het einde van de dag. De rugzakken zijn intussen 6 kilo lichter en dat zie je op alle mogelijke manieren aan de lichaamstaal. De spreekwoordelijke rugzak, die zit dan weer gevuld met prachtige herinneringen, en ook dat zie je aan de lichaamstaal

De Fitter&Fitter touch: Mijn rol als begeleider? 

Na 20 jaar als trainer actief te zijn (atletiekclub, oriëntatieclub, sportonderrichter Defensie en oprichter Fitter&Fitter) wordt sportieve outdoorreizen begeleiden een nieuw luik in mijn activiteiten. Het was dus ook voor mij wel zaak om dat goed aan te pakken, met het oog op volgende opdrachten. En wat doet ene begeleider zoal op zo'n reis? Wel ja, je kan dat de HR-manager van de groep noemen, die zich om het wellzijn van de groep en van iedereen in de groep bekommert, maar die tevens als ervaringsdeskundige kennis deelt.

Ik tracht er dezelfde overtuigingen als fundamenten in te steken en door te geven aan deelnemers. We hebben alle dagen een opwarming gedaan, statische en dynamische stretching, omdat het lichaam afziet op zo'n lange zware tochten. In die sessies hebben we oefeningen per twee gedaan, omdat dat de sociale interactie in groepen een boost geeft. Opwarming en stretching maken deel uit van verstandig en dus ook duurzaam sporten.

Ik heb, ik geef het toe, ietwat maniakaal, bezig geweest om van het eten een hoogtepunt te maken, met een grote nadruk op ecologisch bewust en gezond eten. Ik had verpakkingen klaargemaakt alsof het Hello Fresh pakketten waren. elke maaltijd in een aparte zak, bevatte alle ingrediënten en op de zak stond het recept in 't kort. Om een voorbeeld te geven: in een zak zat voor een currygerecht de teentjes look, een vooraf gemaakt kruidenmix met kurkuma, limoenblaadjes, een stukje gember, een brikje kokosroom, een klein potje sesamolie, gedroogde mango en vooraf geplette cashewnoten. Pijnboompitten, zonnebloempitten en pompoenpitten heb ik voordien geroosterd en in de zakjes van de maaltijden klaar gestoken. In het kader van ecologisch bewuste voeding heb ik voor zo weinig mogelijk vlees gekozen (1x wat spekblokjes), een keer vis uit blik, en voorts vooral zoveel mogelijk verse voeding (in de mate van het mogelijke). In het kader van duurzame gezondheid (bewerkte suikers zoals suikerwafels, confituur, frisdrank, en zoveel meer, zijn de regelrechte oorzaak van diabetes, obesitas, ontstekingen en veel meer andere aandoeningen) heb ik zoveel mogelijk bewerkte suikers vervangen door natuurlijke suikers (fruit, gedroogd fruit), heb ik zoveel mogelijk zaden, noten en pitten toegevoegd.

Daarnaast heb ik me veeleer als sportcoach geprofileerd en niet als gids. In plaats van weetjes over de regio heb ik tijdens didactische momenten uitleg gegeven over het gebruik van stokken, over techniek voor afdaling en dergelijke meer. Als 'leider' heb ik me ook ontfermd over de sociale interactie in de groep. Dat is enerzijds een beetje als animator of moderator optreden, anderzijds als organisator, maar ook bezig zijn met ieders welzijn. Voelt iedereen zich goed, waarmee je het fysiek goed voelen kan bedoelen (Goed geslapen? Geen blaren of blessures? Vermoeid?), maar ook het mentale/sociale welzijn in de groep.